منظر؛ مفهومی در حال تغییر؛ نگاهی به سیر تحول مفهوم منظر از رنسانس تاکنون
نویسندگان
چکیده مقاله:
منظر، مفهومی نو در ادبیات تخصصی شهر و محیط به شمار می‌رود. مفهومی که از اروپا وارد ایران شد و امروز در حوزه‌های متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. مفهوم منظر به‌عنوان گونه‌ای نوین از واقعیت در جهان، در اروپای دورة رنسانس شکل گرفت و با تغییر جهان‌بینی انسان غربی تا امروز ابعاد متنوعی از معنا را به خود دیده است. مفهوم چندبعدی منظر که فهم و بیان آن را در ابعاد فلسفی نیز مشکل می‌نماید اگرچه از جهان هنر آغاز شد اما مرزهای جهان فلسفه را پیموده و با تأثیرپذیری از دستاوردهای نوین بشر در ارتباط انسان با محیط امروز در حوزة برنامه‌ریزی و طراحی محیط‌های انسانی به صورت فراگیر مورد توجه قرار دارد. با این وجود مفهوم چندوجهی آن در میان متخصصین و عوام در ایران و جهان عموماً مورد غفلت است. نوشتار حاضر تلاش می‌کند با ترسیم سیر تحول مفهوم منظر در اروپا از آغاز تاکنون، ابعاد شکل دهنده به این مفهوم چندوجهی را مورد کاوشی محتوایی قرار د اده، زمینه شکل‌گیری مفهوم منظر به صورتی که امروز می‌شناسیم مورد واکاوی قرار دهد و آینده تحول در مفهوم و حوزة نفوذ آن را ترسیم و پیش‌بینی کند. در این پژوهش به شیوه کیفی و با روش تحلیل مقایسه‌ای، مفهوم منظر از دورة رنسانس تاکنون از میان پژوهش‌های صورت گرفته، نظرات و تعاریف موجود استخراج، طبقه‌بندی و مورد مقایسه قرار می‌گیرد. درنهایت با شیوه‌ای آینده‌پژوهانه به مفهوم منظر و جایگاه آینده آن در جهان غرب پرداخته می‌شود. نتایج طبقه‌بندی و سنجش مفهوم متغیر منظر در اروپا از قرن 15 میلادی تاکنون نشان داد که «منظر» اگرچه پا بر شانه‌های دوقطبی عین و ذهن و جدا شدن جهان فیزیک از جهان پدیده به مفهوم نگاه فردگرایانه به طبیعت دارد اما با رد این دوقطبی و پذیرش عدم قطعیت جهان به عنوان پدیده‌ای عینی ذهنی و رابطه‌ای بین سوژه و ابژه تعریف می‌شود. در قرن 21 به عنوان حوزه‌ای نو از دانش مورد توجه و تعریف چهارچوب‌های علمی قرارگرفته و به عنوان دیسیپلینی رهایی بخش در دوره بحران تک‌بعد‌نگری در رابطه انسان و محیط مورد توجه است.
منابع مشابه
سیر تطور مفهومی «توسعه» از منظر رادیکالیسم
هدف این پژوهش بررسی انگاره‌ها و ایده‌آل‌های نظریه رادیکال در اقتصاد سیاسی جهانی با تاکید بر محور «توسعه» است. بنابراین، پرسش اصلی این نوشتار ماهیت و چیستی مفهوم توسعه در رویکردهای متنوع رادیکالیسم نظیر مطالعات استعمار و امپریالیزم، نظریه وابستگی، نئوکلونیالیزم، جهانی شدن و تطورات مفهوم «توسعه» در هر یک از این نظریات است. یافته‌های این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده و داده‌ها به روش ک...
متن کاملنگاهی به مفهوم گورو در عرفان هندویی از منظر شنکره
گورو در عرفان هندویی استاد و اصلی است که مراتب معنوی را پشت‌سر گذاشته، وادی‌های پر پیچ و خم آن را درنوردیده و به بالاترین مرتبۀ بینش معنوی یعنی مکشه نائل شده است. در طریقه‌های رهبانی هندویی، گورو تجسد خداوند، سنت، تعالیم طریقت و واسطۀ فیض الهی است که به سنت جان می‌بخشد، منشأ و بستر حیات نوین معنوی، کانون تقدس و رابط سالک با قوای متعالی‌تر است. بر همین اساس نقش وی در تعلیم و تربیت مرید واجب، و ا...
متن کاملسیر تحول مفهوم منظر در شعر فارسی قرون اولیه هجری (3 تا 7)
نخستین گام برای فهم معنی عبارات و ابیات در متون، پی‌بردن به معانی صحیح و ترکیبات به کار رفته آنهاست. تاریخ زبان‌شناسی و مردم‌شناسی ایران نشانگر آن است که شناخت منظر و تصوّر آن، همه‌جا و همه وقت وجود داشته است و رابطه‌ای معنادار میان مفهوم و فضای متصوّر برای آن وجود دارد. منظر از واژگان کهن و پرکاربردی است که در شعر قرون اولیه هجری با ظاهری مشابه و معانی مختلفی به کار رفته است. . بارزترین ویژگی من...
متن کاملنگاهی دیگر به مفهوم علت غایی از منظر بوعلی و ملاصدرا با توجه به افعال اختیاری
از مباحث مهمی که در بخش علیت مطرح است، مسألة علت غایی است. «غایت» در فلسفه به دو معنای مختلف استعمال می‌شود: یکی به معنای «ما الیه الحرکة» و دیگری به معنای «ما لاجله الفعل». در این مقاله علاوه بر معانی غایت، دیدگاه‌های مختلفی در باب چیستی غایت و نیز مناط و ملاک احتیاج به علت غایی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. در اینکه فعل اختیاری دارای علت غایی است، بین فلاسفه اختلافی نیست، بلکه منشأ اختلاف آن...
متن کاملنگاهی جرم شناختی به تأثیر تغییر جنسیت در کانون خانواده از منظر فقه و حقوق کیفری
« تغییر جنسیت » یعنی تبدیل جنس پسر به دختر و بالعکس می باشد. مباحث مربوط به افراد خنثی یا دو جنسی، یک پدیده نو ظهور محسوب نمی شود، بلکه از گذشته تاکنون افرادی به عنوان خنثی یا بیمار جنسی در جوامع بشری می زیسته اند. تغییر جنسیت طلبی و مبدّل پوشی، دو نوع از انواع انحرافات جنسی می باشند. در زمینۀ تعریف تغییر جنسیت میان حقوقدانان، جامعه شناسان، زیست شناسان، روان شناسان، علمای علم اخلاق و روانپزشکان ...
متن کاملاصطلاح «اخباری» در سیر تحول مفهومی
In this article the different uses of the term “Akhbari” are studied in the course of the history. Up to the sixth century A.H, the first meaning of “Akhbari” was a story teller or a historian. After the sixth century, besides its previous implications, it was employed in the meaning close to the traditionalist. From the eleventh century A.H this term was applied to the followers of Astarabadi ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 57
صفحات 33- 44
تاریخ انتشار 2018-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023